To:  Javnosti Srbije, Bosne i Hercegovine i diljem nekadašnje Jugoslavije, organima vlasti Republike Srbije, Bosne i Hercegovine, Republike Srpske i Opštine Prijedor

Povodom 9. maja, Dana pobede nad fašizmom i Dana logoraša Bosne i Hercegovine, javnosti Republike Srbije i Bosne i Hercegovine upućujemo

DEKLARACIJU O NASTAVKU BORBE PROTIV FAŠIZMA

Deklaracijom ukazujemo na današnju politiku Republike Srbije koja negira ratne zločine i postojanje koncentracionih logora tokom devedesetih godina. Ta politika poništava glavnu tekovinu Drugog svetskog rata—ravnopravnost svih naroda sa prostora nekadašnje Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije.

Politiku negiranja, poricanja i nekažnjavanja zločina produkuju i sprovode nacionalne institucije, ekstremne desničarske organizacije i navijačke grupe čime podstiču nasilje i mržnju.

Političkom rehabilitacijom četničkog pokreta i Draže Mihailovića revidira se istorija Drugog svetskog rata koja vodi izjednačavanju fašizma i antifašizma.

Uprkos razumljivim potrebama za zbližavanjem i povezivanjem na kulturnom i ekonomskom planu, osuđujemo povezivanje Republike Srbije i Republike Srpske izvan konteksta Bosne i Hercegovine. Time se direktno narušavaju suverenitet i teritorijalni integritet Bosne i Hercegovine i onemogućava ponovno zbližavanje svih njenih naroda.

Pozdravljamo poruke upućene sa Samita u Karađorđevu održanog 26. aprila 2011. godine, u kojima se ističu neophodnost pomirenja, stabilizacije odnosa i normalizacije života u regionu.

Uvereni da bez istinskog suočavanja sa ratnom prošlošću ne može biti ni pravog pomirenja:

Pozivamo organe vlasti Republike Srbije, Bosne i Hercegovine, Republike Srpske i Opštine Prijedor—te javnost u Srbiji, Bosni i Hercegovini i diljem nekadašnje Jugoslavije—da podrže inicijativu bivših logoraša Omarske za izgradnju memorijalnog centra na prostoru današnjeg rudnika ArcelorMittal. Rudnik se nalazi u Bosni i Hercegovini, na mestu nekadašnjeg koncentracionog logora Omarska, formiranog 1992. godine po odluci civilnih vlasti opštine Prijedor. U logoru je bilo zatvoreno i mučeno preko 3300 stanovnika ove opštine, a po procenama je ubijeno preko 700 ljudi.

Smatramo da stradanje civila u logoru Omarska i svim drugim logorima formiranih tokom ratova devedesetih moraju biti dostojno obeleženi kako bi postali delom javnog sećanja, na putu ka ponovnom uspostavljanju zajedničkog života na prostoru bivše Jugoslavije.

Odlukom od 1. decembra 2005. godine, kompanija ArcelorMittal podržala je projekat izgradnje memorijalnog centra u okviru rudnika. Podržavanjem iste inicijative, Republika Srbija i Republika Srpska jasno bi pokazale spremnost da se aktivno i kritički odrede prema masovnim zločinima, sistematski počinjenim nad civilima nespske nacionalnosti.

Takođe pozivamo ArcelorMittal da ukine aktuelnu diskriminacionu politiku kojom se favorizuje zapošljavanje po etničkoj osnovi. Ta praksa predstavlja posleratni nastavak etničkog čišćenja drugim sredstvima.

Zahtevamo da Republika Srbija zabrani i spreči delovanje ekstremnih desničarskih organizacija i navijačkih grupa, koje podstiču, vrše nasilje i promovišu govor mržnje u javnom i medijskom prostoru.

Ovom Deklaracijom se afirmiše antifašizam svih naroda na teritoriji nekadašnje Jugoslavije kao zajednička vrednost, tekovina savremenog evropskog društva, temelj ravnopravnosti i normalizacije međuljudskih odnosa u regionu.


Deklaraciju inicirali/e:
Žene u Crnom
Radna grupa “Četiri lica Omarske”
Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji
Umetnički kolektiv Grupa Spomenik
Centar za ženske studije

Deklaraciju podržali/e:
Savez logoraša u Bosni i Hercegovini
Udruženje logoraša “Prijedor 92”