Kada bi, prije stotine i stotine godina, poznati kartografi širom Evrope, sjeli da prave nove karte dijelova starog kontinenta, na mapi Balkana neizbježno je bilo da ruka kartografa, sa perom u ruci, i u najljepšem mogućem stilu, nakon slova K krene O pa Z i tako dalje da ispisuje ime jednog malog ali očigledno važnog (jer da nije važan, ne bi ga ni bilo na kartama) gradića podno Kozare. Gradića koji se 10 februara 1360 po prvi put spominje u istoriji. Ili, bolje rečeno, tad se prvi put spominje koliko mi znamo. Znamo da se prije toga nije spominjao ali da ga je puno, puno ranije već bilo, tu, na tom istom mjestu gdje se I danas nalazi. U mojoj sehari se nalazi par primjeraka geografskih mapa od 1500-te godine pa nadalje, štampane širom Evrope, od Italije do Amsterdama. I na svakoj moj Kozarac. Danas mu je, zvanično, 665 godina. Danas je, dragi moji, Dan Kozarca.

Bio je Kozarac kroz istoriju meta raznih probisvijeta a bio je i paljen: 1851-ve kad ono Omer-pasa Latas prodje potkozarjem i opet 142 godine kasnije, od strane komsija i JNA. Isto kao sto se digao, obnovio i opet zasijao nakon Omera-pase, Kozarac se opet digao, obnovio i zasijao i poslije modernih Omer-pasa iz devedesetih. Živio ti nama, grade moj.

Autor: Edin Mujagić